Wie herinnert zich nog het testbeeld van de nos? Als er niets anders op tv was, werd tot begin 2000 een testbeeld uitgezonden. We kunnen het ons nu niet eens meer voorstellen. 24/7 worden we overspoeld met digitale informatie. Natuurlijke rustmomenten kennen we nauwelijks meer. Een paar weken zomervakantie is echt niet voldoende. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ons brein in het dagelijks leven voldoende rust krijgt? Want voor je prestaties en je welbevinden is dat essentieel.
Het brein, de nieuwe rug?
De afgelopen 20 jaar is het aantal medewerkers dat uitvalt vanwege psychische klachten met circa 20% toegenomen. We staan bijna continu ‘aan’ en vergeten ons brein rust te geven. Want wie denkt even te ontspannen door afleiding op zijn mobiel te zoeken, prikkelt zijn brein juist weer extra. Het is van belang om de rustmomenten zelf te creëren. Als je 2 keer per dag ongeveer 7 minuten oefeningen doet om je brein rust te geven, heeft dat al veel impact.
Waarom heeft je brein rust nodig?
Breinrust is nodig voor 3 systemen:
- Het stresssysteem
- Het beloningssysteem
- Het werkgeheugen
Iedereen weet dat wanneer de stress oploopt, dat dat op een gegeven moment ongezond wordt. Maar de invloed van het beloningssysteem is wat minder bekend. Alle notificaties die we binnenkrijgen, triggeren ons beloningssysteem. Die berichten houden ons zo bezig dat we onszelf regelmatig aan het eind van de dag afvragen: ‘wat ben ik druk geweest maar wat heb ik nu uiteindelijk gedaan?’. Je werkgeheugen moet je af en toe leegmaken zodat er ruimte vrij komt om nieuwe informatie toe te laten. Informatie heeft even tijd nodig om naar het langetermijngeheugen te zakken. Neem je daar geen tijd voor, dan ga je zaken vergeten.
Switchen maakt je langzamer
De gemiddelde Nederlander zit 3 uur per dag op zijn mobiele telefoon. Dat is 21 uur per week. Een halve werkweek dus! Wat deed je in de tijd dat er nog geen mobieltjes waren? De mobiele telefoon neemt veel tijd over van onze voormalige rustmomenten. Het levert ook vaak een urgentieverslaving op. Veel mensen raken bijna in paniek als hun mobiele telefoon niet bij de hand is. Door het continue switchen, werk je langzamer.
Een oefening die dit illustreert:
Pak pen en papier en schrijf het woord ‘taakswitchen’ op en vervolgens de cijfers 1 t/m 12.
Hoe lang doe je daar over? Circa 14 seconden?
Schrijf vervolgens hetzelfde op maar dan eerst een letter, dan een cijfer, weer een letter etc.
Dat duurt gemiddeld 23 seconden. Je schrijft hetzelfde op maar doet er dus veel langer over.
Dit werkt ook zo voor je brein als je tijdens je werk notificaties aan laat staan. Je brein moet switchen en dat zorgt ervoor dat je langzamer werkt. Ook al heb je dat niet door. Gemiddeld kan het wel 5-20 minuten duren voordat je weer gefocust bent. Ons brein kan niet multitasken, we zijn dan continu aan het switchen.
Wil je je brein rust geven, probeer dan zoveel mogelijk te single tasken.
Breinrust binnen organisaties
We weten allemaal wel dat je rust nodig hebt, maar hoe creëer en implementeer je dit binnen je organisatie? Een deel van de verantwoordelijkheid ligt uiteraard bij de medewerker zelf. Maar als organisatie kun je hierover afspraken maken. Het is zinvol om gezamenlijk te kijken hoe je ervoor kunt zorgen dat iedereen de mogelijkheid krijgt om gedurende de dag zijn brein rust te geven. Je kunt bijvoorbeeld tijdens een teamoverleg een fysieke oefening doen. Voor docenten is het ingewikkeld als ze lesgeven maar zij kunnen tijdens hun nakijkwerk breinrustmomenten inplannen. Of maak afspraken dat je elkaar op een bepaald uur tijdens de dag niet stoort.
Kijk wat werkt. Twee keer per dag 7 minuten heeft al een enorm effect.
Wat ga jij morgen anders doen?
Hieronder een voorbeeld oefening om uit je hoofd en in je lijf te komen
- Ga staan, duw je schouders omhoog, naar achteren en weer naar beneden. Draai rondjes met je schouders en draai daarna de andere kant op.
- Laat je armen even hangen en voel na.
- Ga met je oor richting je schouder, draai voorzichtig naar voren en ga met je hoofd naar je andere schouder. Doe dat rustig een paar keer.
- Strek je armen recht voor je uit en zak door je knieën. Merk op wat er gebeurt. Als het zwaar wordt, ga je wat hoger zitten. Ga niet over een grens maar blijf er ook niet teveel van weg.
Hou het vast en merk bijvoorbeeld dat je spieren verzuren totdat het op een gegeven moment genoeg is.
Een oefening die goed is voor je bloedcirculatie. Bewegen zorgt voor een afname van je cortisol.
Dit artikel is geschreven door strategisch partner Menzis en kwam tot stand in samenwerking met Gabrielle van Geffen, GZ-psycholoog bij Skils. Een van de providers van Menzis.