Volg Vitaliteitsnetwerk Nederland

Wat hebben The Force, Luke Skywalker en Darth Vader te maken met vitaliteit?

“No Luke, I’m your father.” Wie kent deze iconische zin van Darth Vader niet? Star Wars speelt zich af in een sterrenstelsel hier ver vandaan. Daar strijden de Jedi als vertegenwoordigers van het goede tegen de Sith, aanhangers van het kwaad. Beide partijen maken gebruik van The Force: een onzichtbare kracht die alles met elkaar verbindt en in balans probeert te houden. In dit artikel bespreek ik hoe werkgevers inzichten uit Star Wars kunnen gebruiken om vitaliteit te bevorderen.

Los van de vele verhaallijnen, special effects en legendarische oneliners is er één stabiele factor in alle Star Wars-films: familie. We kunnen veel leren van de saga rondom de familie Skywalker en de intense band die de familieleden met elkaar en andere dierbaren hebben. Als werkgevers en leiders kunnen we op een vergelijkbare manier kijken naar de waarde van familie en sociale verbondenheid van onze medewerkers.

De gevaren van eenzaamheid

Anakin Skywalker, de latere Darth Vader, voelt zich vaak eenzaam. Hij mist zijn moeder enorm en hij is gefrustreerd. Anakin heeft het gevoel dat de Jedi die hem opleiden hem niet beschouwen als een volwaardig lid van hun gemeenschap en omdat hij zijn geliefde niet kan blijven ontmoeten. Dit leidt tot verdriet en woede.

Volgens het RIVM[1] voelt meer dan 40% van de Nederlanders zich eenzaam. Zij kunnen ook op de werkvloer teruggetrokken gedrag gaan vertonen. Ze delen geen zaken meer met collega’s, met als gevolg dat de kwaliteit van het werk erop achteruitgaat. Ook bestaat het risico op depressie.

Interpersoonlijke relaties kunnen van invloed zijn op het algemene welzijn. Dit blijkt uit recente studies die eenzaamheid koppelen aan een lagere kwaliteit van fysieke en emotionele gezondheid. Van degenen die zich niet goed behandeld voelen op het werk, rapporteert 80 procent een productiviteitsverlies en 25 procent reageert de frustratie af op klanten.

Hoe voorkom je eenzaamheid?

Doe je best om een bedrijfscultuur te creëren waarin sociaal welzijn centraal staat. Verbind collega’s met elkaar, bijvoorbeeld door regelmatig gezamenlijke activiteiten te organiseren. Stimuleer medewerkers ook om een goede werk-privébalans na te streven, zodat zij met aandacht hun familiebanden en sociale contacten kunnen onderhouden. Dat heeft een positief effect op de productiviteit, onderlinge relaties en de drive van werknemers.

Balans tussen werk en privé

Yoda: “The Force is een natuurlijke en evenwichtige balans. Die wordt verstoord als iemand toegeeft aan angsten en vervolgens de controle verliest en telkens weer een egocentrische keuze maakt. Angst leidt tot woede, woede leidt tot haat en haat leidt tot lijden.”

In een onderzoek van TNO geeft 8% van de werknemers in 2020 aan een disbalans te ervaren tussen werk en privé.[2] Deze disbalans leidt bij mannen en vrouwen in grote lijnen tot vergelijkbare klachten:

  • Stress en spanning
  • Niet genoeg tijd voor ontspanning en zelfzorg
  • Werk niet van zich af kunnen zetten
  • Te weinig slaap
  • Fysieke en mentale medische diagnoses

Een scheve balans tussen werk en privé vergroot volgens 90% van de werknemers de kans op een burn-out. Dat blijkt uit onderzoek van LinkedIn onder werknemers en werkgevers.[3] Hoewel beide partijen vinden dat ze evenveel verantwoordelijkheid dragen, blijkt dat ze van mening verschillen over hoe een dreigende disbalans te voorkomen.

Hoe bewaar je de balans?

Managers kunnen een open dialoog voeren met medewerkers. Daarbij staan drie vragen centraal:

  1. Welke balans tussen privé en werk zorgt voor rust?
  2. Welke werkondersteuning heb je nodig?
  3. Welke regelruimte zou je willen hebben?

Zorg als werkgever voor emotionele steun en voor beleidsmatige en instrumentele ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van toegankelijke, flexibele tools om het werk makkelijker te maken.

Corona en een ander universum

Han Solo: “Ik ben van de ene kant van dit sterrenstelsel naar de andere gevlogen. Ik heb veel vreemde dingen gezien, maar ik heb nog nooit iets gezien waardoor ik zou geloven dat er één almachtige Kracht bestaat die alles controleert. Er is geen mystiek energieveld dat mijn bestemming bepaalt.”

Door de coronacrisis lijkt het soms alsof we in een ander universum terecht zijn gekomen. Onze werkplek, werkwijze en omgang met anderen zijn ingrijpend veranderd. Ook de waarde van familieleden en andere dierbaren is zichtbaarder geworden. Enerzijds is de behoefte gegroeid om elkaar te ontmoeten en anderzijds is er een afstand ontstaan, bijvoorbeeld vanwege verschillende opvattingen over het volgen van de maatregelen, waaronder social distancing.

Het vele thuiswerken gaat gepaard met fysieke en mentale uitdagingen. Denk aan verkeerde zithoudingen of te lang doorgaan achter een beeldscherm. De eerder besproken balans tussen werk en privé wordt op de spits gedreven. Veel mensen hebben het druk met een partner die thuiswerkt en met schoolgaande kinderen die om aandacht vragen. Alleenstaande medewerkers missen sociale contacten. Deze mentale druk kan leiden tot depressies.

Hoe voorkom je depressieve stemmingen?

Luke Skywalker bleef geloven in de goedheid van Darth Vader, zijn vader. Een van de grootste geschenken die je kunt geven aan naasten die worstelen met een depressie, is door er voor ze te zijn, in ze te geloven en ze te ondersteunen. Werkgevers moeten inzien dat sociaal welzijn onlosmakelijk verbonden is met vitaliteit. Ze moeten medewerkers dus de ruimte geven om te werken om een goede werk-privébalans te bewaren en de familiebanden te versterken.

 

Aan iedereen die zich bezighoudt met vitaliteit: “May the force be with you. Always.”

 

Auteur:

Guillerm van der Lans is Health & Human Capital Consultant bij Aon’s Health Solutions.

 

Bronnen:

[1] https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/eenzaamheid/cijfers-context/samenvatting

[2] https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/eenzaamheid/cijfers-context/samenvatting

[3] LinkedIn Work Life Balance-onderzoek: uitgevoerd door Kien Onderzoek onder 1000 Nederlanders van 18 jaar en ouder werkend in loondienst en 1000 ondernemers met personeel en HRM-verantwoordelijken.