Iedereen op deze wereld wil een gelukkig leven leiden. Belangrijke factoren voor een gelukkig leven zijn fysieke en mentale gezondheid én liefde. Maar ook voldoende familie en vrienden om ons heen om ons leven mee te delen. Het afgelopen jaar is ons geluk behoorlijk op de proef gesteld. Van thuiswerken en minder bewegen kregen velen last lichamelijke klachten. Mentaal kregen we ook flink wat te verduren. We maakten ons zorgen en ervaarden eenzaamheid en stress. Ons lichaam reageert dan direct. Van pijntjes en slechter slapen tot burn-out en depressie. Dat gaat niet zomaar weer over nu we meer mogen. Om ons nu weer gelukkig te voelen is aandacht nodig. Voor onszelf, maar zeker ook voor elkaar. Ook moeten we beter begrijpen wat er fysiek en mentaal met ons is gebeurd, zodat we er een volgende keer beter mee om kunnen gaan. En anderen ook beter kunnen helpen. Als we oprechte aandacht hebben voor elkaar en elkaars vitaliteit, zorgt dat voor veerkracht, continuïteit en groei. Zowel persoonlijk, als in ons werk.
Hoe gaat het met iedereen?[1]
Sinds het begin van de coronacrisis is periodiek gemeten hoe men zich de afgelopen 7 dagen voelde. Na meerdere meetrondes blijkt dat 4% van de deelnemers aangeeft zich vaak tot voortdurend angstig te voelen. 10% geeft aan zich vaak tot voortdurend gestrest te voelen en 16% heeft vaak tot voortdurend last van slaapproblemen.
Als we onderscheid maken in leeftijd zien we opvallende cijfers. Het mentaal welbevinden lijkt met de leeftijd toe te nemen: hoe ouder de deelnemers, hoe beter zij zich voelen. Het verschil is het grootst voor het ervaren van stress: in de leeftijd van 16-24 jaar geeft 32% aan zich in de afgelopen 7 dagen vaak tot voortdurend gestrest te hebben gevoeld. Voor de groep van 25-39 jaar is dit 24% en voor 70-plussers slechts 3%. Ook het percentage deelnemers dat zich angstig voelt en slaapproblemen ervaart neemt af met de leeftijd.
Eenzaamheid en sociale contacten
Om hun eenzaamheid te meten werd deelnemers gevraagd antwoord te geven op een aantal stellingen, zoals ‘Ik ervaar een leegte om me heen’ en ‘Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen’. In de meest recente (13e) meetronde in juni 2021 geeft 43% aan zich enigszins tot sterk eenzaam te voelen. Voor de jongeren (16-24 jaar) ligt dit percentage hoger (55%) dan voor oudere leeftijdsgroepen (42 tot 47%).
Daarnaast werden stellingen voorgelegd over de kwaliteit van sociale contacten. ‘Ik mis het om mijn familie en vrienden in het echt te zien’ en ‘Alles bij elkaar ervaar ik de kwaliteit van mijn sociale contacten goed’. Er waren vijf antwoordmogelijkheden, van ‘helemaal mee oneens’ tot ‘helemaal mee eens’. Van alle deelnemers ervaart 69% de kwaliteit van hun sociale contacten als goed. 73% geeft aan goed contact te hebben met familie en vrienden en 53% ervaart hun digitale en telefonische contacten als positief. 36% van de deelnemers zegt het te missen familie en vrienden in het echt te zien.
Begin vandaag
Wat zeggen deze cijfers ons? Dat mensen elkaar nodig hebben. Ook is het contact op afstand goed, ervaren we blijkbaar toch een gemis als we elkaar niet kunnen ontmoeten. En dat beïnvloedt ons geluk. Het is aangetoond dat positieve relaties om ons heen goed zijn voor onze gezondheid en ons helpen ouder te worden. Dat geldt niet alleen in ons privéleven, maar ook in ons werkende leven. Dat hebben lockdowns en thuiswerken ons wel geleerd. Leidinggevenden zouden er daarom goed aan doen om aandacht te geven aan de sociale behoeftes van medewerkers. Heb oog voor het individu, maar besef dat je samen sterker bent en meer bereikt. Wie zich onderdeel voelt van een groep is gelukkiger en dat merk je ook op de werkvloer. Dus, leidinggevende, doe het gewoon. Vraag hoe het met iemand is en luister oprecht, zonder verwachtingen. Je hoeft geen randvoorwaarden te scheppen voor een gesprek, of gesprekstechnieken te oefenen. Begin vandaag. Er is geen betere tijd dan nu!
Hoe help je echt?
Elkaar helpen kan best lastig zijn. Leidinggevenden hebben hier vaak moeite mee. Hoe weet je of je iemand echt helpt? Vaak geven we een ander het advies dat we zelf graag zouden ontvangen. Onbewust proberen we als we iemand helpen diegene eigenlijk te veranderen. Te veranderen in iemand zoals jij, want voor jou werkt het toch? En dus zien we leidinggevenden die medewerkers proberen te veranderen in iets wat zij zelf graag willen zien. Soms lukt dat, maar zeker niet altijd. Dat kan leiden tot boosheid en frustratie, bij beide partijen. Dus hoe goed bedoeld ook, bedenk dat je iemand niet gelukkiger maakt door hem of haar te veranderen. In een goed team zoek je tenslotte ook mensen met verschillende kwaliteiten. Help liever je medewerker zichzelf (weer) te worden. Luister oprecht en stel je open. Wat heeft de ander nodig? Waar loopt iemand tegenaan? Hoe is het thuis? Heeft diegene een sterk sociaal netwerk?
Zodra leidinggevenden anderen echt helpen ontstaat er een kracht in de organisatie. Mensen groeien, worden misschien wel een betere versie van zichzelf en voelen zich beter. En als die mensen samenwerken is die kracht onmetelijk. De kracht van samen.
Het is eigenlijk een simpel rekensommetje: ik + jij = WIJ
Auteur:
Guillerm van der Lans is Health & Human Capital Consultant bij Aon’s Health Solutions
Bronnen:
[1] https://www.waarstaatjegemeente.nl/dashboard/landelijk-dashboard-sociale-impact-corona/mentale-weerbaarheid/
